Harf İnkılabı Gerekli miydi?

İnsanoğlu geçmişte yaşanan olayları araştırmakta tembellik yapıyor. Oysa eski zamanlarda bir ulus için en önemli unsur geçmişiydi. şu an izlediğimiz tüm tarih dizilerinde, karakterler geçmişini çok iyi biliyor. Sadece bilmek yeterli mi? sorgulamak da gerekiyor mu? Yoksa herşey sorgulanamayacak kadar kutsal mı?.. En kutsalımız inançtır ve insan inancını bile sorgularken tarihte ki yapılan olayları neden sorgulamasın. Çünkü bizi bu vaziyette yaşatan milletin geçmişte yaptığı tarihsel olaylardır. Doğdukları yerleri, inançları, konuştukları dilleri, yemek kültürü, toplumsal kültürler... hepsi tarihin bize sunduğu yaşam aletleridir. En önemli olanları da yakın geçmişimizde oluşan olaylardır.

Harf inkılabının yapılışında ki hedeflenen neydi bilmiyorum ama birçok kişi batıya, teknolojiye, çağdaşlığa ayak uydurmak diyerek kılıf uydurdular bu inkılaba. İnkılap neyle yazılır “şapkalı a” ile mi? hayır hayır şapkalı harf kalkmıştı sanırım. bu sene de değişiklikler olacakmış olmuş filan diyorlar, Türk Dil Kurumu’nda. eee 600 yıl boyunca uğraşırlar artık yüzyıl öncesinde kaybettiğimiz seviyeye ulaşmak için. 





Bu yazdıklarım ve yazacaklarım birçok kişinin hoşuna gitmeyecek. Ama düşünce benim düşüncem. Ben kendi penceremden baktığım kadarıyla size gördüklerimi anlatayım. Tek isteğim siyasi yorum yazılmaması.

Sabancı üniversitesinden bir proföser araştırma yapmış ve bulduklarını anlatmış. 1928 de 10.000 derslik ile geceli gündüzlü latın harflerini göstermişler. 5 yıl sonra yeni harfleri öğrenenlerin sayısı bir milyonu bulmamış.Ve o zaman ki nüfusumuz yaklaşık olarak 20milyondu. Aynı kararlılıkla ve eski harfleri yasaklattırıp yeni harfleri kullanmaya zorlayarak 50 yıl sonra, yani 1978’de yeni harfleri öğrenenlerin sayısı %50 ye anca ulaşmış. Halkın istemediği ama yönetimin size çağdaşlık getireceğiz diye çağ dışı baskılarla öğretilmek istenen yeni harfler de öğrenim bu kadar düşük kalmış. yaklaşık 50 sene boyunca halk cahil olmuş. peki gerçekten gerekli miydi harf inkilabı...

1889’da meşhur redhouse sözlüğü osmanlıca-ingilizce sözlüğü ilk basımında toplam 120.000 kelime çevirmiş. en son basımında ise 10.000 kelime çevirmiş ve açıklama düşmüş, türkler birçok kelimeyi artık kullanmadığından sözlüğümüzden çıkardık. ne kadar basit bir cümle...

TÖMER Dünyada ki 5. sınıfı bitiren öğrencilerin okuma düzeyini araştırmış. o yıla kadar kaç farklı kelime ile karşılaştıklarını saptamış...

ABD 72000 Almanya 70000 Japonya 35000 S.Arabistan 13000 Türkiye 7000

Dilimizi sadeleştirmek uğruna birçok kelimeyi terk ettirmişler bize... Bu kadar farklı ırkın yaşadığı ülkemizde sadece Türkler kökenliler hariç, tüm insanları ihraç etmek ile pek farkı olmamalı. Zaten yeni harflerde “sad-se-peltek se” harflerinin karşılayan harf “s” harfi, bu dilimizin daralmasını kısmen açıklıyor.

Olaya dini yönden de bakmak gerek. Eğer biz eski harfler ile devam etmiş olsaydık herkes 4-5 yaşlarında kuran okumayı biliyor olacaktı. zaten harekelendirilmiştir kuran.. ve şu anda okumayı bilenlerin çoğu kuranı yavaş okuduklarından anca yılda bir hatim yapıyorlar. peki yeni harfleri okuduğumuz gibi okuyabilseydik, yılda iki üç hatim yapmaz mıydık? en azından yapmak isteyenler rahatlıkla yaparlardı. kuranı 15 yaşında öğrendiğimizi varsayarsak, ki bazıları 40 yaşından sonra öğrenebiliyor, yaklaşık 10 yıl hiç bir hatim girişimimiz olmuyor. yani kısacası bu yeni harfler bizden, yani ülkemizden yılda yaklaşık 70 milyon hatim çalmış oluyor. Kuranı anlayıp inancın daha da kuvvetlenmesi olayına hiç girmiyorum. onu sanırım rakamlarla ifade edemem.

Teknolojiyi yeteri kadar biliyorum, bilhassa interneti. Asla bu konuda eski harflerin bizi yavaşlatacağını inanmam. tam tersi veri depolamada bile kolaylıklar sağlayacaktır. ayrıca yabancı ülkelerde, harfleri latin harflerinden farklı olanlar. çok çabuk ingilizceyi öğreniyorlar. bizim harflerimiz onlarla hemen hemen aynı olmasına rağmen yıllar geçse de birçok okuyan insan ingilizceyi öğrenemiyor. Dünya dilini öğrenmenin daha kolay olması için harf inkılabı yapıldı denilmez, denilmemeli.

Artık kimse, Devrim’in en fanatik savunucuları bile Latin alfabesine geçişin gerekçesi olarak, dünyanın en estetik kaligrafisine sahip Arap alfabesine “kargacık burgacık” demiyor.

Çok tartışılır çok... her bir paragraf her bir cümle ayrı bir yazı olur. Hulasat-ül hulasa; halka sorulmaksızın yapılan bir değişiklik ne kadar demokratik oluyorsa, o kadar da başarılı olur.